M1905 "Springfield"

Technische details :

Totale lengte : 521 mm
Lengte lemmet : 406 mm
Doorsnede loopring : 16 mm

Bedoeld voor gebruik op : P1903 "Springfield"; M1 "Garand"

Algemene info :

Iets later dan de meeste Europese landen begonnen ook de Verenigde Staten aan de vernieuwing van hun legermateriaal. In 1903 namen ze de P03 “Springfield” in gebruik. Dit geweer was oorspronkelijk in kaliber .30-03, een kogel met een diameter van .30 inch (7,62mm) met een bolle kop. Toen het Duitse leger de nieuwe spitse kogel voor hun Mauser-Gewehr invoerden, dienden ook de Amerikanen te veranderen. Een spitse kogel heeft een veel rechtere vliegbaan en is preciezer op langere afstand. De Amerikaanse kogel met spitse punt kreeg de naam .30-06, nu nog steeds het meest bekende en populairste kaliber ter wereld.

De eerste versies van P03 waren voorzien van een naaldbajonet, een smal staafje dat onder de loop vastgeschroefd werd en waarmee enkel gestoken kon worden. De bevelhebbers van het leger hadden ingezien dat de bajonet een erg beperkt nut had in de strijd en streefden ernaar om het gewicht en de productiekost van de uitrusting van de Amerikaanse soldaat moest verminderen.

Toch werd de definitieve bajonet voor het P03 geweer een zwaardbajonet, de M1905. Een belangrijke oorzaak hiervan is de mening van de toenmalige Amerikaanse president, Theodore Roosevelt, die de naaldbajonet beschreef als “about as poor an invention as I ever saw. …”. De M1905 heeft veel van de contouren van de M1892 Krag-Jorgesen overgeërfd maar is langer dan zijn voorganger. Omdat het P03-geweer korter was dan de Krag Jorgesen probeerde men zo het verschil in lengte op te vangen. Technisch gezien verschillen de M1892 en de M1905 vooral in de manier van vergrendelen op het geweer. De M1892 Krag heeft de drukknop in de pommel waar de M1905 die onderaan tegen de pareerstang heeft (zie foto's hierna).

Er zijn varianten met een geblauwd lemmet (zoals op de foto's), een gepolijst lemmet en geparkerizeerde (mat-groen/grijze) exemplaren. Ook van de schede bestaan er verschillende soorten; in leer (scabbard M1905), canvas (scabbard M1910) en later in glasvezel (scabbard M-3). Bij de lederen en canvas exemplaren bestaat het binnenwerk uit waterdicht gemaakt hout. Daarover werd dan een lederen of canvas hoes getrokken. Die hoes kwam soms los van het binnenwerk waardoor er nu regelmatig M1905 bajonetten met "zeldzame houten schede" aangeboden worden.

Opgepast voor namaakschedes! Wanneer de schede te goed uitziet om waar te zijn, is het waarschijnlijk ook niet waar. Nieuw geproduceerde schedes, van beide modellen (donkerbruin leer en canvas), kunnen voor minder dan 50€ op Ebay gekocht worden.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden duizenden van deze M1905 bajonetten omgevormd tot de M1905/42 door het vervangen van de houten handvaten door bruine of zwarte kunststof exemplaren. De dure en kwetsbaren canvas en lederen schedes moesten ook plaats ruimen voor de goedkopere en duurzamere schedes uit glasvezel.

Bekende producenten :

Springfield Armoury
Rock Island Armoury

Foto's :

 
Stempel "S A" voor "Springfield Armoury" met eronder de "Flaming Onion" en het jaar van afname (1910)   Opvallend is de knop onderaan het handvat, net achter de pareerstang. Door hierop te drukken ontgrendelt de bajonet zich achteraan.
 
Linkerzijde van een exemplaar uit 1918 waarop in 1942 kunststof handvaten gemonteerd werden. Voor meer info zie M1905/42.  

 

© www.bajonet.be