Seitengewehr 98/05

Technische details :

Totale lengte : 502 mm
Lengte lemmet : 370 mm
Doorsnede loopring : / mm

Bedoeld voor gebruik op : Gewehr 98, Karabiner 98

Algemene info :

Ter vervanging van de te zware en onhandige S98/02 voerde het Duitse leger in 1905 de S98/05 met zaagtand in. Aanvankelijk zouden enkel pioniereenheden met de S98/05 uitgerust worden maar al in 1905 beschikten de meeste eenheden al over exemplaren zonder zaagtand.

Net als de S98/02 had de S98/05 een soort oren aan de bovenkant van de pareerstang. Omdat die eigenlijk geen bepaalde functie hadden, werden zijn in 1915 weggelaten bij de invoering van de S98/05 neuer Art. Die verandering vereenvoudigde het productieproces en betekenden een enorme besparing bij de fabricatie van de miljoenen bajonetten die er nodig waren in de Eerste Wereldoorlog.

Het grootste verschil tussen de nieuwe en oude stijl heeft betrekking tot de schede. Tot vroeg in de Eerste Wereldoorlog hadden de S98/05-bajonetten een lederen schede. Door gebrek aan leer stapte men over op geperste blikken schedes en bij de invoering van de S98/05 n.A. produceerde men enkel nog ijzeren schedes.

Een ander verschil tussen de nieuwe en de oude versie bevindt zich op de bovenkant van het handvat. Waar bij de alter Art de houten grepen zichtbaar zijn worden ze bij de neuer Art afgeschermd door een vuurbeschermer. Het hout wordt zo minder blootgesteld aan de hitte die de loop afgeeft. Vooral de kortere loop van de K98, de karabijnversie van het Gewehr 98, beschadigde vele bajonetten die niet voorzien waren van een vuurbeschermer. Er bestaan ook overgangsmodellen uit 1915 die ofwel de lange oren en een vuurbeschermer hebben ofwel korte oren zonder vuurbeschermer. Sommige alter Art modellen werden ook aangepast aan de nieuwe normen door het bijslijpen van de oortjes en het toevoegen van een vuurbeschermer.

De geallieerde propaganda maakte gebruik van beelden van de "bloeddorstige Hun" met de zaagtandbajonet om de Duitse soldaat af te schilderen als een onmens. Ten gevolge hiervan gingen geruchten de ronde dat Duitse soldaten die gevangengenomen werden zonder meer gedood werden of de oren afgesneden.Uit angst hiervoor weigerden vele Duitsers nog een zaagbajonet te dragen. Daarom besloot de legerleiding om deze bajonetten enkel nog uit te geven aan troepen achter het front. Ook werd van vele bajonetten de zaagrug afgeslepen, een werk dat veelal uitgevoerd werd door oorlogsinvalieden.

Wanneer een S98/05 op de pareerstang “1920” (of zeldzaam “1921”) gestempeld heeft verwijst dit naar het jaar waarin de bajonet in door de Reichswehr in dienst genomen werd. De geallieerden, die Duitsland in het Verdrag van Versailles heel strenge beperkingen in verband met wapens opgelegd hadden, probeerden door die bestempeling een controle over de Duitse bewapening te hebben.

Bekende producenten :

Alexander Coppel & Cie., Solingen
Amberg, Kgl. Bayer. Gewehr – und Munitionsfabrik, Amberg
Anker – Werke, Bielefeld
C. G.Haenel, Suhl
Carl Eickhorn & Co., Solingen
Clemen & Jung, Solingen
Dürkopp AG, Bielefeld
Deutsche Maschinenfabrik AG, Duisburg
E. & F. Hörster, Solingen
E. Busch & Cie., Solingen
E. Knecht & Cie., Solingen
Emil Hermes – Ern, Solingen
Erfurt, Kgl. Gewehr – und Munitionsfabrik, Erfurt
Ernst Pack, Solingen (CITO)
F. A. Herder & Sohn, Solingen
F. Koeller & Cie., Solingen – Ohligs
F. W. Höller, Solingen
Fichtel & Sachs, Schweinfurt
Ferd. Esser & Cie., Elbersfeld
Frister & Rossmann, Berlin
G. Hammesfahr, Solingen – Foche
Gebr. Hartkopf, Solingen
H. Kaufmann & Söhne, Indiawerk, Solingen
H. Mundlos 6 Co., Magdeburg
J. A. Henkels, Solingen
J. Corts Sohn & Co., Remscheid
J. H. Becker & Cie., Solingen
J. H. Bleckmann u. Cie., Solingen
Mauser – Werke AG, Oberndorf a. Neckar
Möve – Werke, Mühlhausen i. Thüringen
Odeon –Werke, Berlin
P. D. Lüneschloß & Cie., Solingen
Pack, Ohliger & Cie., Solingen
R. Stock u. Cie., Berlin – Marienfelde
Richard A. Herder; Solingen
Schubert & Salzer, Maschinenfabrik, Chemnitz
Simson & Cie., Suhl
Stahlblume (Ferd. Schleutermann, Remscheid – Hasten)
Stahlblume (Schulte & Co., Gevelsberg)
V. C. Schilling & Cie., Suhl
Waffenfabrik Mauser AG, Oberndorf a. Neckar
Walter & Cie., Mühlhausen i. Thüringen = Möve – Werke
Weyersberg, Kirschbaum u. Cie., (WK & C), Solingen
Zwillingswerk = Henkels, Solingen

Foto's :

Rechterzijde van een S98/05 neuer Art (geen "oortjes")
 
Linkerzijde met regimentsnummer "164.R.5.89.", het 89ste wapen van de 5de afdeling uit het 4de Hannovers Infanterie-Regiment nummer 164.   Rechterzijde met de stempel van het arsenaal "Erfurt".
De alter Art (onderaan) en de neuer Art verschillen o.a. door het al dan niet voorzien zijn van een vuurbeschermer.
 
De alter Art is ook van duidelijk langere "oortjes" voorzien, dit is een semi-loopring.   De typische stempel met "1920" op een door de Reichswehr herbruikte S98/05 neuer Art. Alle metalen delen werden geblauwd.
Boven een S98/05 a.A.S. oftewel "alter Art Sägerücken"(oude stijl met zaagrug) met eronder een S98/05 n.A.S.abg. (Säge abgeschliffen) met weggeslepen zaagtanden.

 

© www.bajonet.be